استان هرمزگان نام یکی از استان های جنوبی ایران است، که در شمال تنگه هرمزگان قرار گرفته است.جزیره قشم یکی از جزایر استان هرمزگان که به عنوان بزرگترین جزیره ایران و بزرگترین جزیره غیر مستقل دنیا است، که سواحل آن برای بندر گاه مناسب است. علاوه بر جمعیت بومی و ساکن، جزیره قشم دارای جمعیت غیر بومی و مهاجر بسیاری است، که در بخش های مختلف از جمله تجارت، صنایع معادن، ارگان ها و دیگر بخش ها اشتغال دارند. زبان مردم قشم، مانند تمامی ساکن بنادر سواحل جنوب کشور فارسی است و برای تمامی گردشگران تور قشم که به این جزیره زیبا سفر می کنند قابل فهم است.
جزیره قشم، بهعنوان بزرگترین جزیره خلیج فارس، با تاریخچهای کهن و موقعیت جغرافیایی منحصربهفرد، میزبان ترکیبی از فرهنگها و زبانهای مختلف است. زبان و گویشهای مردم این جزیره، بازتابی از تعاملات تاریخی و فرهنگی با اقوام و ملل مختلف است.
زبان مردم قشم چیست؟
استان هرمزگان از جهت شمال با استان کرمان و از غرب با فارس و بوشهر، از شرق با سیستان و بلوچستان همسایه بوده و جنوب آن نیز خلیج فارس و دریای عمان ارتباط دارد.استان هرمزگان دارای سیزده شهرستان، بیست و سه شهر و دوهزارو صدو هفتاد دهستان و آبادی است که هر کدام از آن ها لحجه ها و گویش های متفاوتی دارند. زبان مردم قشم و لهجه های محلی و متدوال مردم این شهر و روستا تقریبا یکسان است، با این تفاوت که اهالی شهر قشم و درگهان، به سبب رفت و آمد با مردم میناب، بندر عباس و دیگر بنادر در مجاور، با لهجه نزدیک به بندر عباس و دیگربنادر مجاور، با لهجه نزدیک به بندر عباس، مینابی (بندری)، پلی (بندر پل خمیر) صحبت می کنند. در روستاهای اعماق جزیره به سبب مسافرت به شیخ نشینان و هندوستان به زبان و گویش های عربی هندی صحبت می کنند. گردشگران تور قشم جالب است بدانید، به طور کلی زبان مردم این جزیره آمیخته ای از زبان فارسی، بندری، هندی و انگلیسی است.مردم شهر قشم و روستاهای شمالی به تدریج با افراد غیر بومی به آن منطقه تغییر لهجه داده اند، میتوان نتیجه گرفت که زبان مردم هرمزگان به دلیل رفت وآمد و تماس با کشور های مختلف، بر زبان و لهجه مردم این جزیره تاثیر گذاشته است.
زبان اصلی و گویش محلی:
زبان اصلی مردم قشم، فارسی است که با گویش محلی خاصی به نام "جزیرتی" یا "قشمی" صحبت میشود. این گویش ترکیبی از لهجههای بندری، عربی، هندی و انگلیسی است که در طول تاریخ به دلیل تعاملات تجاری و فرهنگی با این مناطق، شکل گرفته است.
تأثیر زبانهای مختلف:
- بندری: به دلیل نزدیکی جغرافیایی و تعاملات مستمر با بندرعباس و سایر بنادر جنوبی، تأثیر لهجه بندری در گویش قشمی مشهود است.
- عربی: بهواسطه ارتباطات تاریخی با کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، واژگان و اصطلاحات عربی در گویش مردم قشم نفوذ کرده است.
- هندی و انگلیسی: در گذشته، تجارت با هندوستان و حضور انگلیسیها در منطقه، باعث ورود واژگان و اصطلاحات هندی و انگلیسی به گویش محلی شده است.
تفاوتهای گویشی در مناطق مختلف جزیره:
در مناطق مختلف جزیره قشم، تفاوتهایی در گویش مشاهده میشود. بهعنوان مثال، اهالی شهر قشم و درگهان به دلیل رفتوآمد با مردم میناب، بندرعباس و دیگر بنادر مجاور، با لهجه نزدیک به بندرعباس صحبت میکنند. در روستاهای عمق جزیره، به دلیل مسافرت به شیخنشینان و هندوستان، تأثیرات زبانهای عربی و هندی بیشتر است.
حفظ و انتقال گویش محلی:
با وجود تأثیرات مدرنیته و رسانهها، مردم قشم همچنان به گویش محلی خود پایبند هستند و آن را به نسلهای بعدی منتقل میکنند. این گویش بخشی از هویت فرهنگی و تاریخی مردم جزیره است و تلاشهایی برای حفظ و مستندسازی آن صورت میگیرد.